Luchtverontreiniging in België

Uit een nieuwe studie van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) blijkt dat de Vlaamse uitstoot afneemt en de luchtkwaliteit verbetert. Toch zijn niet alle resultaten positief: de huidige luchtvervuiling blijft negatieve effecten hebben op de gezondheid, en een aantal schadelijke stoffen overschrijdt nog steeds de normen. Om een gezond niveau te halen, moet de trend nog veel verder dalen.

Normen Wereldgezondheidsorganisatie niet behaald

Fijnstof kaart België

Voor heel wat luchtvervuilende stoffen zien we sinds het jaar 2000 een dalende trend. Vlaanderen haalt nu de meeste Europese emissiedoelstellingen, maar niet die van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De Europese norm voor fijnstof (PM2,5) ligt bijvoorbeeld op 25 microgram (μg) per m3, de advieswaarde van de WHO op 10. Vlaanderen haalde vorig jaar in de landelijke gebieden 13 μg/m3, in de stedelijke 14 μg/m3. Wat het aantal piekdagen (meer dan 25 μg/m3) betreft, zitten we ook fors boven de WHO-norm van 3 per jaar: in landelijk gebied waren er 36 piekdagen, in steden 42 en rondom gebieden met veel wegverkeer zelfs 50 (Bron: Vlaamse Milieumaatschappij).

Vlaamse Milieumaatschappij

Bron: Vlaamse Milieumaatschappij

Fijnstof

Fijnstof is een van de meest schadelijke vormen van luchtverontreiniging. De fijnstofdeeltjes zijn zo klein, dat onze neus, keel en mond ze niet kunnen verhinderen tot diep in onze longen door te dringen. Het kan leiden tot hart- en longziekten, bronchitis en astma. Door de hoge uitstoot van fijnstof woont slechts 1 procent van de Vlamingen in een gebied met voldoende lage concentraties. De Vlaamse Milieumaatschappij schat dat door de uitstoot ervan in 2017 4.100 vroegtijdige overlijdens waren.

Fijnstof gevolgen

Bron: Vlaamse Milieumaatschappij

Bij hoge concentraties wordt het aangeraden geen zware inspanningen te doen en zo min mogelijk de auto te gebruiken om de concentraties niet nog hoger te laten worden. Hoge waarden van fijnstof die lang blijven hangen, zijn meestal het gevolg van weinig of geen wind, waardoor er geen 'propere' lucht wordt aangevoerd. Het is echter zo dat zelfs bij niet overtreding van de normen, het fijnstof binnendringt tot diep in de longen en op termijn toch gezondheidsproblemen kan veroorzaken.

Gezondheidseffecten van fijnstof

Kortetermijneffecten fijnstof

De gezondheidseffecten van fijnstof zijn bewezen in grootschalige gezondheidsstudies. Mensen hoesten meer, gaan meer geneesmiddelen gebruiken om de luchtwegen te verwijden, astma wordt erger en het aantal luchtwegeninfecties wordt groter. Bovendien zijn bij periode van hevige luchtvervuiling meer spoedopnamen en komen er meer luchtwegenklachten voor. Vooral ouderen met hart- en longproblemen kunnen hierdoor zelfs vervroegd overlijden, maar ook de longfunctie van kinderen kan verminderen door het fijnstof.

Langetermijneffecten fijnstof

Levenslange blootstelling aan fijnstof verkort de levensduur. Men schat dat je één tot drie jaar minder lang leeft als gevolg van een verminderde longfunctie en een stijgend aantal chronische luchtwegenaandoeningen zoals bronchitis en emfyseemastma.

Bron: Seniorennet.be

Oorzaken luchtvervuiling

Fijnstof is vooral afkomstig van transport, de landbouw, verwarming (open haard, barbecue, kookvuur) en sigarettenrook. De industrie draagt hier ook aan bij, maar dit wordt sterk verminderd door het gebruik van goede fijnstoffilters.

EPM2,5 Emissie Belgie

Bron: Vlaamse Milieumaatschappij

Huishoudelijke verwarming is de voornaamste bron van PM2,5

In 2018 bedroeg de totale Vlaamse PM2,5-emissie 12 kton. Huishoudens leverden in 2018 met 57% het grootste aandeel in de Vlaamse PM2,5-emissie. Deze emissie is vooral afkomstig van houtverbranding. Net als de huishoudelijke EC-emissie, kent de PM2,5-emissie een schommelend verloop, omdat de verwarmingsbehoefte afhangt van de weersomstandigheden. De sectoren transport en industrie hadden ook nog belangrijke aandelen in de PM2,5-emissie (resp. 18% en 16% in 2018).

Houtstook ook belangrijk voor uitstoot van PM10

De totale emissie van PM10 in Vlaanderen bedroeg 18 kton in 2018. Huishoudens hadden hierin het grootste aandeel (38%). Het aandeel van de sectoren industrie, landbouw en transport was 18 à 19%. Het aandeel van landbouw is voor PM10 een stuk groter dan voor PM2,5 (18% versus 6% in 2018). In 2018 lag de totale PM10-emissie 33% lager dan in 2000. De uitstoot van de huishoudens, vooral veroorzaakt door de gebouwenverwarming op hout, daalde maar beperkt in dezelfde periode (-8%).

Er zit volgens de Milieumaatschappij zelfs meer fijn stof in de Vlaamse lucht door houtverbranding dan door wegverkeer: amper twee uur hout verbranden in een open haard staat bijvoorbeeld gelijk aan 2.350 kilometer met de auto rijden. Bovendien is het aantal huishoudens met hout als hoofd- of bijverwarming nog toegenomen.

Houtrook fijnstof

Landbouw veroorzaakt merendeel totaal stof

In 2018 werd in Vlaanderen 30 kton totaal stof uitgestoten. De landbouw was met een aandeel van 30% in 2018 de voornaamste bron van totaal stof. Vooral de stallen veroorzaken veel stof. Dit stof is onder andere afkomstig van de mest, het voedsel en het ligstro van de dieren. Ook de productie van landbouwproducten, zoals kunstmest en aardappelen, veroorzaken veel stof. In 2018 waren de huishoudens verantwoordelijk voor 24% van de emissies van totaal stof, opnieuw vooral door gebouwenverwarming op hout.

Bron: Milieurapport.be

Heeft u een WTW installatie en zijn uw filters aan vervanging toe? Door uw filters regelmatig te vervangen, zorgt u dat uw ventilatiesysteem optimaal blijft functioneren en de lucht in huis gezond blijft. 

Bestel nu

 

Fijnstoffilters

Producten 13 tot 16 van 47 in totaal